Waloryzacja umów w zamówieniach publicznych [webinar]

Prezes UZP dość szybko wydał opinię, że w związku z nadzwyczajną sytuacją można waloryzować umowy.

Dopiero później poszły za tym nowelizacje przepisów prawnych. Wynikało to z trudnej sytuacji gospodarczej i reakcja była potrzebna, aby nie doszło do zatrzymania realizacji umów i sytuacji, w której Wykonawcy rezygnują z kontraktów.

Dotychczas UZP wypracował klauzule waloryzacyjne dla  sektora budownictwa. Takie zapisy powinny być również dostępne dla innych sektorów. UZP pracuje również nad wypracowaniem zestawu klauzul dla sektora IT.

Jak jest w praktyce?

Mamy nowe przepisy, jest pełne przyzwolenie na tę waloryzację. W nowych umowach powinny być zamieszczane klauzule waloryzacyjne. Na podstawie starych umów wykonawcy składają wnioski, ale cały czas borykamy się z gigantycznym problemem jak ta waloryzacja powinna wyglądać. I to jest temat absolutnie otwarty

Agnieszka Wachowska

Wprowadzenie klauzul waloryzacyjnych wymaga wsparcia analityków, sięgania po różne mechanizmy i wskaźniki GUS-owskie, które publikowane są z różną częstotliwością, nie zawsze odpowiadającą potrzebom choćby w kontekście waloryzacji.

Niestety, mimo upływu czasu, nie ma wypracowanych klauzul waloryzacyjnych, które byłyby dobrą praktyką na rynku i rekomendacją dla przedsiębiorców. Należy podkreślić, że dla wielu przedsiębiorstw decyzja, o jakie wskaźniki opierać waloryzację jest bardzo trudna, a sytuacja rynkowa wymaga od nich działania.

Rekomendacje w tym zakresie, wypracowane przez Grupę Roboczą powołaną przy Prezesie UZP do opracowania klauzul waloryzacyjnych dla branży IT, są na etapie konsultacji po stronie Urzędu Zamówień Publicznych.

Podstawy prawne – jakich umów dotyczy temat waloryzacji?

Nawiązanie do tematu waloryzacji umów pojawiło się po raz pierwszy w opinii Prezesa UZP z marca 2022, mówiącej o tym, że nie trzeba mieć zapisów w umowie, ponieważ są one w ustawie – w związku z nadzwyczajną zmianą na rynku waloryzacji umowy jest dopuszczalna. W sierpniu swoje rekomendacje dotyczące waloryzacji umów i wynagrodzenia wykonawców opublikowała Prokuratoria Generalna.

W dniu 10 listopada 2022 weszła w życie ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców. Zamówień publicznych dotyczą dwa rodzaje zmian zawarte w artykule 44 tej ustawy, które obowiązują dla nowych postępowań i będą obowiązywały na przyszłość.

Po pierwsze Ustawodawca zadecydował, że obligatoryjna waloryzacja będzie dotyczyła kontraktów zawieranych już na 6 miesięcy. Czyli nie tylko na 12 jak do tej pory, ale również tych z krótszym terminem realizacji. Wynika to z dynamiki zmian na rynku. Okazało się, że w umowach krótszych np. na 11 czy 10 miesięcy problemy z rentownością umowy również zaistniały, więc trzeba mieć możliwość zareagowania. A druga kwestia to jest objęcie tymi zmianami również umów na dostawy, które były wyłączone w poprzedniej regulacji. Co też jest dobrym kierunkiem

Joanna Presz-Król

Ponadto w art. 48 nowa ustawa reguluje zasady waloryzacji wynagrodzeń w umowach już zawartych, w których nie zastrzeżono klauzul waloryzacyjnych lub w których klauzule były zastrzeżone, ale okazały się niewystarczające. Jednoznacznie przesądzając, że zmiana wynagrodzenia kontraktów już zawartych jest prawnie dopuszczalna.

Wniosek jest jeden – umowy można i trzeba waloryzować.